Hướng dẫn các kí hiệu trên hợp âm cơ bản và các nốt trên guitar
1. Các kí hiệu trên guitar hay gặp.
Trong khi bạn muốn tìm hiểu về các kí hiệu trên hợp âm và các nốt trên guitar, các bạn sẽ có thể gặp các kí hiệu trên hình ảnh ví dự như các hình ảnh sau đây:
hoặc
Đối với bạn chưa biết gì về guitar, chỉ mới tiếp xúc chơi guitar thì khá khó khăn để hiểu các kí hiệu này. Ở phần này mình xin giải đáp vấn đề này.
Hầu hết các hình ảnh về hợp âm thông thường sẽ như hình sau:
Phần chữ in trên đầu là tên hợp âm( ở đây là hợp âm D-rê trưởng)
- Các kí hiệu x hay o là kí hiệu đứng ở đầu các dây đàn tương ứng. trong đó, x là dây không đánh, o là dây đánh
- Các chấm đen là chỉ kí hiệu vị trí các phím đàn cần bấm. Ở đây cần lưu ý về thanh kẻ đậm:
1) Thanh kẻ đậm là giới hạn đầu đàn, ngăn đầu tiên kế tiếp thanh kẻ đậm là khoang 1
2) Nếu dùng capo, thanh kẻ đậm tính từ khoang kẹp capo
- Các chữ số trên chấm đen dùng để chỉ thứ tự bấm và các ngón dùng để bấm, trong đó:
số 1 tương ứng với ngón trỏ, số 2-ngón giữa, số 3-ngón áp út, và số 4-ngón út
Ví dụ, trong hình bên chấm đen số 1 biểu thị ta dùng ngón trỏ bấm dây 3 phím 2.
Các lưu ý về biểu thị dây và phím đàn trong hình ảnh hợp âm:
- Các kẻ vuông góc với thanh đậm biểu thị dây đàn, các dòng kẻ song song với thanh đậm biểu thị phím đàn.
- Có 6 dây đàn từ trái qua phải là dây 6(dây dày nhất) đến dây 1 (dây mảnh nhất) trong đó 3 dây dày là gọi là dây Bass, 3 dây mỏng gọi là dây Trebble. Ngoài ra, các dây này còn được gọi theo âm gốc của dây đàn tương ứng từ dây dày nhất(dây 6) đến dây mỏng nhất(dây1) là Mì(E), La(A), Rê(D), Son(G), Si(B), mi(e). Câu này rất hữu ích cho những ai mới biết chơi nên hãy cố gắng học thuộc nhé!!!
- Về phím đàn, mỗi phím đàn sẽ cho 1 âm khác nhau. Tính từ đầu, âm của phím thứ nhất sẽ được tạo ra khi bạn ấn vào khoang thứ nhất. Đây có thể là điều mà ai cũng biết nhưng cái khó là bạn phải tạo ra âm trong và tay không chạm vào bất cứ dây cần thiết trong hợp âm đó. Điều này đòi hỏi một số kỹ thuật bấm phím và sự rèn luyện của bạn. Lời khuyên của GuitarPro là bạn nên tham khảo một số video về kỹ thuật bấm phím đàn trên Youtube để có thể biết được kỹ thuật bấm phím và tập luyện chúng thành thạo hơn.
2. Các nốt trên guitar.
Chúng ta đều biết có 7 âm cơ bản, là Đô(C), Rê(D), Mi(E), Fa(F), Sol(G), La(A), Si(B)
Để xác định độ cao của 2 âm ta có khái niệm cung.
Cung để xác định độ chênh lệch cao độ giữa các nốt nhạc. Các bạn có thể hiểu đơn giản như sau: mỗi âm được tạo ra từ việc giao động của dao động của vật thể, trong guitar là sự dao động của dây đàn và hộp đàn cũng như phần không khí bên trong hộp đàn. Mỗi âm sẽ được xác định bởi tần số dao động của các yếu tố trên và các âm sẽ được phân biệt bởi yếu tố liên quan đến sự dao động đó là cung.
Cung sẽ giúp chúng ta xác định được các âm trên cùng 1 dây liền kề nhau trên cây đàn guitar.
Trên lí thuyết, chúng ta có tất cả 7 âm cơ bản là: Đô(C), Rê(D), Mi(E), Fa(F), Sol(G), La(A), Si(B) và độ chênh lệch theo cung của mỗi dây như sau:
- Đô-Rê :cách nhau 1 cung
- Rê-Mi: cách nhau 1 cung
- Mi-Fa: cách nhau ½ cung
- Fa-Sol: cách nhau 1 cung
- Sol-La: cách nhau 1 cung
- La-Si: cách nhau 1 cung
- Si-Đô: cách nhau ½ cung
Các bạn nên học thuộc bảng này để dễ dàng xác định được các nốt trên guitar. Cách dễ nhất được nhiều người áp dụng là chỉ có cặp Mi-Fa và Si-Đô là cách nhau nửa cung, các cặp còn lại cách nhau 1 cung.
(W= 1 cung)
Như vậy sau khi đã biết được độ chênh lệch cung giữa các nốt ta sẽ ứng dụng nó vào các nốt trên guitar.
Hướng dẫn xác định các nốt trên guitar
Để xác định được các nốt trên guitar, chúng ta cần nhớ các âm cơ bản của các dây.
Âm cơ bản của dây đàn guitar là âm mà dây đàn đó phát ra theo đúng với âm quy định của guitar khi chưa kẹp capo. Thông thường, các âm đó được đặt tên cho dây đàn luôn.
Theo thứ tự từ dây 6 là dây to nhất đến dây 1 là dây nhỏ nhất, ta có các âm cơ bản của các dây như sau:
Dây 6: dây Mi(E)
Dây 5: dây La(A)
Dây4: dây Rê(D)
Dây 3: dây Sol(G)
Dây 2: dây Si(B)
Dây 1: dây mi(e)
#Mi-La-Re-Sol-Si-mi
Như vậy, khi chưa kẹp capo và để dây đàn tự nhiên, khi đánh ta sẽ được âm cơ bản của dây đàn.
Khi bấm vào khoang thứ nhất t sẽ được âm cách âm cơ bản nửa cung, như vậy t có quy tắc: các âm ở 2 khoang liền kề nhau trên cùng 1 dây cách nhau nửa cung, hay khi tăng nửa cung của phím đàn phía trước, ta sẽ có âm ở phím đàn phía sau nó.
Ví dụ:
Ở dây 6, âm cơ bản của nó là Mi, khi bấm vào khoang 1 ta sẽ có âm Fa vì Mi cách Fa nửa cung.
Khi bấm vào ngăn 2 của dây 6 ta được âm Fa thăng (F# ) cách Fa nửa cung
Tiếp tục như vậy đến dây thứ 5 ta sẽ được âm La, chính là âm của dây 5. Tương tự với các dây 5,4,3,2,1.
Như vậy, ta lại có 1 cách nữa để xác định nốt trên guitar: Nốt thứ 5 trên dây này sẽ trùng với nốt cơ bản của dây dưới nó, trừ dây 3 và dây 2 là ngoại lệ( nốt thứ 4 của dây 3 trùng với âm cơ bản của dây 2)
Như vậy, chúng ta đã biết cách xác định của các nốt trên guitar. Bằng việc, xác định được các nốt, các bạn sẽ có thể luyện ngón để chơi solo và fingerstyle, và giúp ích các bạn khi các bạn muốn chơi guitar chuyên nghiệp hơn.
Như vậy, GuitarPro đã giúp các bạn đọc được các kí hiệu trên hợp âm guitar và hướng dẫn xác định nốt trên guitar. GuitarPro rất mong muốn các bạn có thể áp dụng các kiến thức này để có thể chơi những hợp âm cơ bản dành cho những người mới biết chơi đàn và phát triển sự nghiệp nếu các bạn muốn theo con đường chuyên nghiệp. GuitarPro cũng có những bài viết hướng dẫn các bạn bấm các hợp âm cơ bản. Nếu các bạn quan tâm, có thể tham khảo những bài viết dưới đây nhé.